Ik heb contact met mensen die onderzoek naar de familie Burks
doen. Als je die wilt bereiken moet je mij mailen en dan stuur ik dat
door. De op de overzichtspagina opgenomen geboortegegevens zijn
met die informatie gelijkgetrokken en dus NIET uit de wat dat
betreft onbetrouwbare bevolkingsadministratie van de kolonie
afkomstig.
Enkele gegevens uit hun informatie:
• De geboorteplaats Scheulen van Jan Burks ligt in België bij
Diest, provincie Luik.
• Bij zijn geboorte heette hij Pierre of Pieter in plaats van
Jan. Zijn achternaam was toen Borgs of Burgs. Zijn ouders waren
Henria Borghs, geboren 10 oktober 1729, en Elisabeth Schepers,
geboren 20 juli 1736, die 12 juli 1855 ergens in België met
elkaar getrouwd zijn.
• Hij is 24 oktober 1802 te Goes getrouwd met Joanna Elisabeth
Blondel, geboren 17 april 1780 te Nijmegen, dochter van
Franciscus Blondel en Johanna Bedekamp.
De familie begint in Frederiksoord, maar er valt niet goed
te achterhalen op welke hoeve ze toen woonden.
Per voorjaar 1822 gaan ze naar een boerderijtje in Wateren.
Het gezin staat als bewoners van Wateren in een stamboek
van ± 1823 tot juni 1825 dat in te slechte conditie verkeert om
in de studiezaal te raadplegen, maar dat ik wel een keer op foto
heb gezet:
Dat is hoeve Wateren 1 en dat is het ook nog als op grond van
dit besluit
alles per 1 juni 1825 opnieuw is ingedeeld. Daar zullen ze
lang wonen, zie de locatie van de hoeve op dit
kaartje.
Wateren is dan administratief bij Wilhelminaoord getrokken en
ze staan vanaf dan in de stamboeken Wilhelminaoord met de
invnrs 1352 tot en met 1354. Daarvan zijn scans, zie
helemaal bovenaan de pagina hoe die scans te bereiken zijn.
In een brief van 14 mei 1831, waarvan een transcriptie
staat op deze
pagina, wordt Burks 'vrijboer' genoemd. Dat houdt in dat
hij zijn eigen tijd indeelt en niet elke ochtend bij de
wijkmeester de dagorders moet komen halen.
Op 22 september 1831 keren ze terug uit Wateren en betrekken
ze hoeve 60 van Wilhelminaoord, zie de locatie op dit
kaartje.
Blijkbaar beginnen ze daar met een mest-achterstand, want op de zitting van de
kleine raad van 1 oktober 1831 staat dat Burks het
achterstallige aan mest heeft bijgewerkt.
Maar op de zitting
van de kleine raad van 14 januari 1832 wordt gemeld dat
hij de afgelopen week geen mest gemaakt heeft.
NB: Dit kan best vaker voorgekomen zijn, maar ik heb van
lang niet alle kleine raadzittingen transcripties of
aantekeningen.
De naam van de familie Burks valt één keer bij de
tuchtrechtspraak als voor de raad van toezicht van
Wilhelminaoord van 28 juli 1842, bijlage 3 op deze pagina,
wordt gezegd dat een andere kolonist 'nog voor korten tijd
geleden aan den vrijboer Burks mede brood verkocht heeft,
hetwelk door vrouw Burks zelve, van bij Van Ooijen is weggehaald
geworden'.
Maar de beschuldiging is niet zo ernstig dat hij ook voor de
raad van politie en tucht moet komen. Blijkbaar is hij dan nog
steeds vrijboer.
Per 13 juli 1844 neemt zoon Franciscus Burks de hoeve
over en dan worden Jan Burks en echtgenote Elisabeth Blondel
ingedeelden bij hun zoon en schoondochter.
Daar overlijdt Jan Burks op 4 januari 1848 en Elisabeth
Blondel op 10 oktober 1864.
Ze staan als bewoners van hoeve 60 (in 1853 omgenummerd tot
hoeve 57) in de stamboeken Wilhelminaoord met de invnrs 1354
tot en met 1357.
Uit die stamboeken kan gehaald wanneer de kinderen
uitvliegen:
■ Dochter Elizabeth Burks vertrekt met ontslag op 28
juni 1830. Daaraan voorafgegaan is een zitting van de
kleine raad van 5 juni 1830. Dan verschijnt eerst
'Cornelis Hoogenberg, van kol 2, zoon van de wed. Hoogenberg,
verzoekende, onder goedkeuring zijnen moeder, het ontslag van de
kolonie, hebbende hij den ouderdom van 23 jaren bereikt'.
En meteen daarna 'Vrouw Burks van Wateren, verzoekende het
ontslag van de kolonie voor hare dochter Elisabeth Burks, oud 19
jaren, die, met toestemming haren ouders, trouwen zoude met
Cornelis Hoogenberg van de kolonie N2.'
Hoogenberg is beter bekend als Hogenbrink of Hogenbirk en is
een zoon van de proefkolonist Hogenbrink. Op het
moment dat de kwestie wordt voorgelegd aan de directeur heeft de
permanente commissie blijkbaar al gezegd dat het goed is.
Het eerste kind volgt zeven maanden later, maar het huwelijk
laat nog tot 20 juli 1833 op zich wachten, misschien omdat
Cornelis dan 'fuselier' is. Per 9 juni 1834 krijgen ze
een woninkje voor een arbeidershuisgezin in het derde gesticht
te Veenhuizen. Over hun verdere geschiedenis komt nog een pagina
bij de Hogenbirks.
■ Zoon Willem Gilliam Burks gaat eerst in
schuttersdienst en gaat dan met ontslag op 26 september 1835 en
trouwt die dag te Vledder met Mechtilde of Magtilda Lucassen,
een dochter van de proefkolonist Lucassen uit Nijmegen.
Hun verdere geschiedenis staat op een aparte pagina, maar hier even
in het kort: na een paar jaar in de gewone maatschappij komen ze
in 1838 als arbeidersgezin in Veenhuizen. Ze worden in 1846
bevorderd tot hoevenaars, maar na vijf jaar weer teruggezet naar
de rangen van arbeiders. Pogingen in de vrije koloniën te komen
mislukken. Tot in 1861, maar dan lopen ze binnen een jaar weg.
■ Zoon Franciscus of Francis Burks blijft thuiswonen en
trouwt vandaaruit op 10 juli 1844 te Weststellingwerf met de
kolonistendochter Johanna Vogelenzang. Hun verdere geschiedenis
staat op een aparte pagina
maar hier in het kort: Francis wordt opvolger op de hoeve en
neemt zijn ouders als ingedeelden in huis. Hij blijft zijn hele
leven kolonist en overlijdt uiteindelijk in de
bejaardenvoorziening van de koloniën.