Die brief is een reactie op een schrijven van de permanente
commissie van 22 mei 1846 N11 (een kopietje daarvan moet in invnr
580 zitten, maar dat heb ik niet bekeken) en luidt als volgt:
Uit UwEd missive van den 22 Mei ll No 11 hebben wij met genoegen vernomen dat ons het regt is toegekend tot plaatsing van een huisgezin in de gewone koloniën.
Thans hebben wij dientengevolge de eer daartoe voor te dragen het huisgezin van Hendrik Willem Stollmeijer bestaande uit man, vrouw en 3 kinderen, nader omschreven op bijgevoegde Naam of Stamlijst.
Daar dit huisgezin, 't welk te dezer stede woonachtig is, ons voorkomt de vereischten te bezitten, bij Art. 17 van het Reglement voor de Subcommisiën aangewezen, maken wij geene zwarigheid hetzelve UwEd ter plaatsing aantebevelen en vleijen wij ons met de goedkeuring dezer voordragt.
De Subcommissie der Maatschappij van Weldadigheid te Haarlem,
Namens dezelve,
Mol
secretaris
De genoemde 'naam of Stamlijst' zit er niet meer bij. Aangetekend
op de brief is dat die is besproken op 8 september 1846 bij
agendapunt 3 en 9 september 1846 bij agendapunt 14 (moeten allebei
zitten in invnr 584, maar heb ik niet bekeken).
Aankomst
Blijkbaar wordt de voordracht goedgekeurd, want op 14
september 1846 schrijft de directeur der koloniën (Jan van
Konijnenburg) aan de adjunct-directeur voor de vrije koloniën
(Coenraad Hulst), invnr 332 scan 594:
Ik deel UwEd mede dat door de P.C. is aangenomen van de Subcommissie te Haarlem, ter vervulling eener toegekende nieuwe plaatsing, het huisgezin van H: W: Stolmeijer, breeder vermeld op de hiernevens gevoegde stamlijst.
Daar is die stamlijst dus gebleven! Het gezin komt aan op 30
september 1846 en wordt gevestigd op hoeve 28 van de kolonie
Frederiksoord. Ze zijn te vinden op scan 29 van het stamboek
Frederiksoord 1841-1848 met invnr 1350. Vermeld wordt dat ze zijn
geplaatst 'uit de contributie', zie voor een uitleg van dat begrip
deze pagina.
Locatie en ingedeelden
Hoeve 28 is in later jaren afgebroken, maar heeft gestaan op wat
nu de Burgemeester Wijnoldyweg in Frederiksoord is, kadastraal
Vledder D 333, met de coördinaten 52.837824 en 6.189792.
In het stamboek is ook te zien dat ze zeven maandjes krijgen om
te wennen en daarna, net als alle vrije kolonistengezinnen,
ingedeelden in huis krijgen:
● Op 18 mei 1847 komt in huis Antje Voogd uit Zaandam,
geboren 27 januari 1824, maar zij wordt al weer overgeplaatst naar
een andere hoeve op 29 mei 1847;
● Op 9 juni 1847 komt direct bij zijn aankomst op de kolonie bij
hen in huis Frederik Jacobus Pieter Riethagen uit
Amsterdam, geboren 28 oktober 1829, maar hij wordt weer
overgeplaatst op 23 december 1847.
● Op 8 juli 1847 komt direct bij zijn aankomst op de kolonie bij
hen in huis Gijsbertus van Woerkom uit Zaltbommel, geboren
13 april 1831.
Verhuizing
De post is maar gedigitaliseerd en geïndexeerd tot en met 1847 en
daarin komen ze verder niet voor (dat is ook de reden dat ik zo
weinig van ze weet), dus we moeten het doen met de stamboeken
(tenzij een overijverige onderzoeker alle dozen post na 1847 gaat
doorspitten). Ze staan op scan 30 van het stamboek Frederiksoord
1848-1859.
We zien dat de ingedeelde Gijsbertus van Woerkom op 20 januari
1848 wordt overgeplaatst naar een andere hoeve en daarna verhuist
ook de familie Stollmeijer. Op 4 februari 1848 gaan ze
over naar hoeve 143 van Frederiksoord, ze staan nu op scan 153 van
hetzelfde stamboek.
Hoeve 143 is nieuwbouw, want volgens de stukken is hij tussen
1841 en 1848 gebouw. Later is ook deze hoeve afgebroken, maar hij
heeft gestaan aan de Hooiweg in Frederiksoord, kadastraal Vledder
D 479, met de coördinaten 52.851739 en 6.185405.
Gezinssamenstelling
Op deze hoeve bereikt het gezin zijn volledige sterkte en die
gegevens vermeld ik hieronder, met de kanttekening dat de data van
geboortes in de kolonieadministratie lang niet altijd correct
zijn.
● Heinrich Wilhelm Stollmeijer (in een internetgenealogie
zag ik vóór deze voornamen ook nog de voornaam August staan) is
geboren op 8 oktober 1811. Hij is getrouwd met
● Jacquelina van der Kleijn, geboren 22 januari 1811 te
Zierikzee. Ze hebben zes kinderen, waarvan de laatste drie zijn
geboren te Frederiksoord:
● Johannes Wilhelm Stollmeijer, geboren 14 november 1838;
● Jacqueline Stollmeijer, geboren 28 oktober 1842;
● Maria Elisabeth Stollmeijer, geboren 3 juni 1845;
● Anna Stollmeijer, geboren 7 mei 1848;
● Jacobus Johannes Stollmeijer, geboren 30 september 1850,
en
● Jansje Stollmeijer, geboren 10 juli 1854.
Van 1848 tot 1859
Verder in chronologische volgorde de gebeurtenissen in het
stamboek:
■ Op 21 juli 1848 komt direct bij zijn aankomst op de kolonie bij hen in huis Cornelis Arend Kampers uit Delft, geboren 22 november 1831, maar hij overlijdt op 21 oktober 1848.
■ Op 8 juni 1849 wordt bij hen in huis geplaatst Willemtje
Boonen uit Elspeet, geboren in 1834, die weer wordt
overgeplaatst naar een andere hoeve op 6 december 1849.
■ Op 24 januari 1850 wordt bij hen in huis geplaatst Elizabeth
Adriana de Jonge uit Tholen, geboren 21 december 1835, die
weer wordt overgeplaatst op 15 mei 1851.
■ Per 1 januari 1853 wordt de hoeve hernummerd van hoeve 143 naar
hoeve 132.
■ Op 5 februari 1853 wordt bij hen in huis geplaatst Cornelis
Buijs uit Wormerveer, geboren 8 april 1830, die op 14 juni
1853 weer wordt overgeplaatst.
Op 25 april 1857 bij agendapunt 6 bespreekt de permanente
commissie of de oudste zoon Johannes Wilhelm Stollmeijer
met ontslag de kolonie kan verlaten (moet in invnr 857 zitten,
maar heb ik niet bekeken) en dat pakt blijkbaar positief uit, want
op 13 mei 1857 vertrekt hij met ontslag.
Anna/Jacobus zag eens peren
hangen
Bij de tuchtraad van 31 augustus 1860 moeten vier jongelui
voorkomen, waaronder de dan 12 jaar oude Anna Stollmeijer
en de 9 jaar oude Jacobus Johannes Stollmeijer op de
beschuldiging 'peren te hebben gestolen van boomen op ledigstaande
hoeven', zie hier.
Het plukken van die peren zou bovendien 'verregaande baldadig'
zijn gebeurd.
Ze moeten voor straf allemaal één dag vastzitten in de strafkamer
van de kolonie en daarnaast per persoon een vergoeding van 10 cent
betalen (wat inhoudt dat ze per persoon voor 5 cent peren hebben
genomen, want er wordt altijd veroordeeld tot 'dubbele vergoeding
van het ontvreemde').
Ten slotte
De laatste inschrijving is op scan 33 van invnr 2999. Op 13
december 1860 keert zoon Johannes Wilhelm Stollmeijer weer
terug in de schoot van het gezin, hij wordt 'weder in de sterkte
opgenomen'. In datzelfde jaar worden de kolonisten verdeeld in
vrijboeren en arbeiders. De stollmeijers worden eerst vrijboeren,
maar per 6 oktober 1861 teruggebracht tot de status van arbeiders.
Dat zien ze blijkbaar niet zitten. Op 23 oktober 1861 loopt dochter Jacqueline Stollmeijer van de kolonie weg, ze 'deserteert', en 27 november 1861 gaat de rest van de familie 'met verlof in afwachting van ontslag' en daarvan keren ze niet meer terug. Na 15 jaar in de kolonie vestigt het gezin zich dan te Hellendoorn.