Arie Kamans was al in 1823 overleden, de weduwe en zes kinderen werden overgeplaatst van Frederiksoord-2 naar Willemsoord. In 1847, als zoon Willem 33 jaar oud is, wordt de hoeve overgeschreven op zijn naam.
Als zovele kolonistenzonen is Willem Kamans getrouwd met een kolonistendochter. Hendrika Catharina Doornbos, dochter van een Groninger die in 1821 in Wilhelminaoord geplaatst werd. Willem en Hendrika hebben drie kinderen: dochter Margaretha Kamans, wat dan de Grietje uit het rijmpje zal zijn, en de zonen Aaldert Kamans en Arie Kamans. Daarmee zijn dan alle namen uit het rijmpje wel afdoende ingevuld.
Met de namen bekend, kan ik ook proberen het wat nader te dateren. Willem Kamans overlijdt in 1882, dus het is in ieder geval van vóór die tijd. De zoon Arie, die verondersteld wordt zijn moeder te dragen, is de jongste van het gezin en is geboren in 1854. Zonder me te willen begeven in speculaties hoe zwaar zijn moeder is, ga ik er van uit dat hij minstens 16 moet zijn om die krachttoer te verrichten. Het rijmpje zou dus tussen 1870 en 1882 tot stand gekomen moeten zijn.
Dan de herkomst. De 'rode boeken van Kloosterhuis' ontlenen hun naam aan ir. Cecilia Kloosterhuis die in de jaren zeventig van de vorige eeuw baanbrekend onderzoek heeft gedaan in de archieven van de Maatschappij van Weldadigheid. Zij schreef daarover het boek 'De bevolking van de vrije koloniën der Maatschappij van Weldadigheid' en zij nam de gegevens uit de bevolkingsadministratie van de Maatschappij over op zelfgemaakte 'gezinsbladen'. Die gezinsbladen bevinden zich in De Koloniehof, het museum van de Maatschappij van Weldadigheid in Frederiksoord, en die zijn - met veel tikfouten - overgetypt en opgenomen in die al genoemde 'rode boeken van Kloosterhuis' bij het Drents Archief.
En daarin trof ik dit dus dit rijmpje.
Als gezegd zonder nadere bronvermelding.
Het kan afkomstig zijn uit de correspondentie tussen de directeur van de kolonie en de landelijke leiding in Den Haag. Maar eerlijk gezegd zou het mij verbazen als de directeur zo'n frivool rijmpje had genoteerd.
Er is ook nog een andere mogelijkheid.
Mevrouw Kloosterhuis is geboren en getogen in Willemsoord.en ik kan mij voorstellen dat dit rijmpje een stukje 'dorpshistorie' is die zij overgeleverd heeft gekregen.
Nakomelingen van de koloniale Kamansen schreven dat de familie Kloosterhuis inderdaad 'buren' (op 100 meter) van hun voorvader waren.
Bert Mulder van de Dorpsgemeenschap Willemsoord wist mij te vertellen dat Arie Kamans 'woonde schuin aan de overkant (richting Steenwijk) van Hoeve Generaal van den Bosch in een koloniehuisje waarin een winkeltje was gevestigd'.
Dat wekt de indruk dat ze met negotie langs de huizen gingen. Maae dat is gissen. Mocht iemand in staat zijn meer duidelijkheid te verschaffen, dan zou ik dat heel fijn vinden.
Naast onduidelijkheid over de herkomst van het geciteerde rijmpje, vraag ik mij nog twee dingen af:
Waarom moest die moeder door Arie gedragen worden?
Waarom - ter aankondiging van 'wat'? - moet er door Grietje een bel geluid worden??