Naar het overzicht
van stukken over de OMMERSCHANS
Die waren makkelijk te vinden omdat iemand later, ergens rond
1880-1890, met potlood in de kantlijn bij de betreffende akten
‘Veenhuizen’ of ‘Ommerschans’ heeft geschreven. Die zijn immers
sinds eind 1859 niet meer van de Maatschappij maar van de Staat.
Voorin het schriftje staat daarover dat 'die akten thans berusten
bij het Departement van Justitie en zijn door mij genummerd
respectievelijk met Ommerschans 1 tot Ommerschans 20. Zij waren op
27 juli 1860 bij het Departement van Binnenlandsche Zaken
ontvangen (Exh. 27 juli 1860 no.112).'
Hieronder de twintig akten van grondverwervingen rond de
Ommerschans:
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 1
Op den 26 October 1819 is de Maatschappij in het bezit gesteld van
het vrugtgebruik der Ommerschans met de daar in zijnde gebouwen en
daarbij behorende landerijen ten gevolge van Z.K besluit van 14
augustus 1819.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 2
Aangekogt van J.W. van Dedem en C:S,
Volgens Kontract in Dato 22 mei 1822 en door de Permanente
Commissie geapprobeerd in dato 23 augustus 1822, Eenige percelen
grond binnen de limieten van de Ommerschans voor f 1200,-
NB: Dit is de aankoop waar Johannes van den Bosch op 12 juni 1822 over schrijft.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 3
Aangekogt in publieke veiling te Ommen den 15 july 1822
1. Het Erve Reinders in buurtschap Arrien met
alle deszelfs landerijen en een geregt Waardeel in de Marke van
Arrien. Voor f 5255,25
2. Het erve Vrielink in het buurtschap Varsen met
alle deszelfs landerijen en een geregt Waardeel in de onverdeelde
veld en veengronden in de Marke van Varse. Voor f 5523,-
3. Het negende perceel veengronden benoorde de
Woeste in de marke van Varsen, voor f 750.-
4. Het vierde perceel veen groot 3¾ morgen ten
zuiden de Hoofdvaart tot aan het vierde blok Slag L. F voor f
920.25
5. Het Zevende perceel in de genoemde Veengronden
groot 20 morgen in het vierde blok der Arrien verdeelde Veenen in
de strekking tussen het Vierde Blok en de Ommermarke no 8 en 9.
voor f 745.50
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 4
Voorlopig Kontract in dato 25 mei 1820, tusschen de Permanente
Kommissie en het Stedelijk Bestuur de Stad Ommen; benevens den
heer Baron van Dedem tot den Berg c.s. omtrent den afstand der
gronden rondom de Schans alsmede betrekkelijk het aanleg van het
kanaal aldaar.
NB: Zie de tekst van dit contract op deze pagina.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 5
Overeenkomst tusschen de Permanente Kommissie en het Stedelijk
Bestuur der Stad Ommen in dato 8 augustus 1820 omtrent het graven
van het Kanaal, alsmede om de grensscheiding 120 roeden bezuiden
de Schans namenlijk en 390 roeden p.m. van den weg ten westen van
dezelve af te graven.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 6
Aangekocht van den Baron Willem Jan van Dedem tot den Berg
blijkens onderhands kontrakt in dato 5 februari 1823. Een perceel
turfveen met zijn ondergronden de 18 morgens genaamd gelegen in de
markte van Arrien Schout Ambt Ommen voor eene somma van f 175,– de
Rhijnlandse morgens te zamen voor f 2761.50
Bij meting bevonden groot zijn 15 morgens 465 roeden.
NB: Dit zijn de 18 morgens waar later zo’n ruzie van komt, zie hier.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 7
Ruiling met den Baron Willem Jan van Dedem tot den Berg C.S
ingevolge onderhands kontrakt van den 6 februari 1823. Waarbij
door hun wordt afgestaan een perceel grond gelegen in het
Huizingerveld ten zuiden de Hoofdvaart ?????….. ten noorden aan de
????? van de heer Kruizinga zijn kamp in p:m: 47 roeden van af de
Hoofdvaart, ten zuiden van de Markte van Ommen, ten oosten de
Maatschappij en ten westen het huizinger in Huizingerveld.
Waartegen aan hun wordt afgestaan. Een gelijk aantal morgens grond
in het gemelde huizingerveld zittende aan de bovengemelde gronden
door de Maatschappij hiervoor ontvangen.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 8
Aangekocht van den baron Willem Jan van Dedem tot den Berg C.S
blijkens onderhands kontrakt in dato den 6 februari 1823
Plusminus 45 morgens grond in het zoogenaamde Huizingerveld,
gelegen ten noorden van den vaart ge???? ten zuiden aan de
verdeelde gronden bij langs de vaart en zulks voor eene som van f
30,– per morgen welke bij de opmeting zullen bevonden worden
verkocht te zijn. Bij meting bevonden groot te zijn 44 morgen 96
roeden dus voor f 1324.80
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 9
Aangekocht van baron Willem Jan van Dedem tot den Berg C.S
blijkens onderhands kontrakt in dato den 6 februari 1823
1. Een perceel veen en veldgrond de zoogenaamde
driehoek groot: p:m: 30 morgens benevens een volwaard aandeel in
het Vierde blok groot ongeveer 20 morgens.
2. drie volle waarsaandeelen in voorgemelde
Vierde blok groot p:m: 60 morgens.
Zijnde deze percelen gelegen onder Arrien Schoutambt Ommen en
zulks voor eene som van f 35,– per Rijnlandse
Morgens, welke bij de opmeting bevonden zullen worden verkocht te
zijn.
Bij meting bevonden het 1e perceel 30 morgen en het 2de 70 morgen
529 roeden.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 10
Aangekocht van B. Eekhout c.s te Zwolle blijkens onderhands
kontrakt van den 28 februari 1823.
1 ½ waars aandeel veen en veldgrond gelegen in het vierde blok
onder Arrien Schoutambt Ommen, groot ongeveer 30 morgens. Voor
f1000,-
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 11
Aangekocht van Hr. .J.D.J van der Wijck, blijkens onderhands
kontrakt d.d 13 September 1823.
½ Whare in het Varsingere ren ?? Schout Ambt Ommen boven de woeste
Markte van Vaersen voor f 360,00.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 12
Ruiling met Hermannus Bolks blijkens onderhands kontrakt in dato
den 4 februari 1824.
Waarbij door hem wordt afgestaan drie vollewaars waardeel in de
Markte van Vaersen geleegen benoorden de Linie, zoals die linie
door den Heer van Dedem en de eigenaars der Huizen ter eenre en de
ander gewaarden in gemelde Markte ten andere zijde is bepaald
geworden. En daartegen door de Maatschappij aan hem: een
boerenplaats de Vrieling genaamd met zijn huizinge bouw en
groenlanden, bosschen en plantage staande en gelegen te Vaersen,
gemeente Ommen met de koeweiden????? in het Dalmsholt, alles
zooals dezelve door de Maatschappij op den 15 July 1822 te Ommen
in publieke veiling van den heer Queijsen is aangekocht geworden
echter met de navolgende uitzondering, dat de Maatschappij van
deze in ruiling afgestane plaats aan haar behoud het volle
waardeel in de Markte Vaersen, alsmede behoudt Maatschappij het
volle regt om in dat gedeelte van het waardeel gelegen ten zuiden
der Vecht, hetwelk onder de in ruiling afgestane plaats behoord,
ten allen tijde leem te mogen graven en vervoeren naar goedvinden.
Voor f 50,00.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 13
Aangekocht van A en J Steenbergen. blijkens onderhands Kontrakt in
dato den 4 februari 1824.
Vier aandeelen zijnde van twee Waardeelen in het zoogenaamde
Vierde Blok onder Arrien , gelegen bij de Ommerschans Voor f
1300,-
(wordende voorts bij dit kontrakt bepaald dat bovenstaande verkoop
is geschied onder voorwaarde dat het kontrakt in dato 14 februari
1824 opzichtelijk gemeld waardeel tusschen hem en de Maatschappij
aangegaan zal worden vernietigd)
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 14
Aangekocht van Hr. Daniel Pruimers en hr. L.H Pruimers blijkens
onderhands kontrakt in dato 1 juni 1824.
Twee waars waardeel in de ongeschonden? Veen en veldgronden
gelegen boven of ten noorden de Woeste in de Markte van Vaersen
Schoutambt Ommen. Provincie Overijssel , op voorwaarde dat de
Maatschappij , gestand ??? zal doen, de nog loopende huurtijd???
van de in dit verkochte gelegen verhuurde bewerkte?? Veen zolang
totdat de huurtijd zal zijn verstreken, zullende de huur of derde
garve hierin van dato deze komen ten voordele der Maatschappij.
Voor f 1500,-
NB: garve is een pachtvorm waarbij de pachtprijs bestaat uit een deel van de oogst, dat wil zeggen een vast deel van het totaal aantal geoogste garven (met één of twee banden (stro) gebonden bundels van een rijp halmgewas) of hokken (piramidaal te drogen geplaatste garven).
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 15
Aangekocht van Harm Brinkhuis blijkens onderhands kontrakt in dato
1 juni 1824.
Drie waars waardeelen in de ongeschonden Veen en veldgronden,
gelegen boven of ten noorden de Woeste in de Markte van Vaersen
Schoutambt Ommen, Provincie Overijssel, op voorwaarde dat de
Maatschappij gestand zal doen de nog loopende huurtijd van de in
?? verkochte gelegen verhuurde boekweiten Veenen, zoolang tot dat
de huurtijd zal zijn verstreken, zullende de huur? of derde garve
van dat dezes door den Maatschappij worden genoten voor f
2250,-.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 16
Aangekocht van Roelof Egberts tenkate en Warner Egberts ten Kate
blijkens onderhands kontrakt in dato 11 oktober 1824 .
Een perceel heideveld, gelegen binnen het zogenaamde kielspit van
de Ommerschans, gemeente Ommen, groot 92½ Rhijnlandsche Morgens,
zijnde gezwet ten oosten aan de Markten van Arrien , ten westen
aan de grooten weg naar Ommen, ten noorden aan het veld van
genoemde verkopers en ten zuiden aan de Maatschappij zijnde deze
verkoop geschied f 15,- per morgen, dus voor f 1387.50.
NB: Kielspit is een kleine geul. Kielspitten is het door middel van een greppel in heide afbakenen van grond, om te bepalen hoever men van zins is land te ontginnen.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 17
Aangekocht van de Erfgenamen van de Varssenen Woeste blijkens
onderhands kontrakt in dato 29 September 1825
9½ waardeel in één stuk in de Varssener Markte gelegen in de
gemeente der stad Ommen, zijnde gelegen aan en langs de grond van
de Maatschappij ten oosten aan de Markte gezwet voor f
1000,-.
Onder voorwaarde dat de Maatschappij schadevergoeding zal geven
aan die ?????? welke in het nu aan de Maatschappij aangekomen stuk
grond nog regt tot het boekweiten hadden.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 18
Akte van afkoop onder de hand getekend te Ommerschans den 10
november 1835, wegens het maken en onderhouden eener draaivonder
over de Dedemsvaart, waartoe de Maatschappij zich verbonden heeft,
bij acte onder de hand getekend den 6 februari 1823. En zulks voor
eene somma van f 350,- in twee termijnen als
f100,- bij den ondertekening van het Contract en f 250,- 3 maanden
daarna.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 19
Ruilen tusschen de eigenaren van eenige perceelen der Woeste
gronden uitmakende een gedeelte van de Varsener Markte gelegen in
de gemeente Ambt Ommen ter eenre, en de Maatschappij ter andere
zijde, blijkens contract onder de hand getekend te Ommen den 22
december 1838 behoorlijk geregistreerd en getranscribeerd. Waarbij
onder eenige voorwaarden eene nadere overeenkomst wordt getroffen,
omtrent het bezit van eenige perceelen der voorschreven Woeste
gronden in de Varsener Markte , zonder dat daarvoor eenige
uitkering in geld plaats heeft.
Met potlood bijgeschreven Ommerschans No 20
Aangekocht van de erfgenaamen van wijlen mejuffrouw E. Santman,
weduwe van M.J. Kruizinga , blijkens koopcontract geinsereerd
kwitantie voor de kooppenningen gepasseerd voor den Notaris M.G.M
van Dedem te Nieuw Leuzen en Avereest in tegenwoordigheid van
getuigen den 31 mei 1839 behoorlijk geregistreerd en
getranscribeerd en daarbij behorende rectificatie der omschrijving
van de goederen onder de hand getekend te Avereest den 26 juni
1839 mede behoorlijk geregistreerd en getranscribeerd.
1. Een stuk heide en grasgrond gelegen in de
gemeente Avereest groot 5 bunders 6 roeden en 70 ellen.
2. Een huisje en erf bewoond door R. Romberg met
de daarachter gelegen grond en huisje en erf bewoond door Klapper
met een daarachter gelegen stuk grond, eenige stukken bouwland een
kapitaal huis, schuur, erf , tuin en wandelingen, alles aan een,
gelegen te Avereest, te zamen groot 10 bunders, 21 roeden en 30
ellen.
3. Een stuk weiland te Avereest groot een bunder
20 roeden en 60 ellen.
4. Een stuk grasgrond en een stuk heide beplant
met grove dennen gelegen te Avereest groot een bunder 39 roeden en
30 ellen voor de somma van f 10500,- benevens 3½
pct der koopprijs voor het aandeel in de kosten der verkoop.