Naar het overzicht
van de MUNT-pagina's
Blijkbaar heeft de permanente commissie echter besloten dat de
vrije koloniën ook aan het metalen geld moeten, want eind 1842
maakt de firma G. van Maanen voor het eerst koloniale munt ten
behoeve van de vrije koloniën. De volledige nota van Van Maanen
staat op deze
pagina, maar hier nog even welke munten hij dan maakt voor
de vrije koloniën, of beter gezegd hoeveel koperen en zinken
plaatjes hij gebruikt
Gewone Kolonien
Koperen plaatjes van 25 Ct 3.6
Koperen plaatjes van 50 Ct 4.6
Koperen plaatjes van 100 Ct 6.7
14.9 x ƒ 4.- ƒ 59.60 Zinken plaatjes van 1 Ct 2.9
Zinken plaatjes van 5 Ct 4.3
Zinken plaatjes van 10 Ct 5.7
12.9 x ƒ 3.- x ƒ 38.70
Het zijn dezelfde munten als sinds 8 februari 1838 in gebruik op
de Ommerschans en sinds april/mei 1841 in Veenhuizen, alleen staat
er nu 'GK' op de achterkant. Zie de afbeeldingen op deze pagina.
Alleen wijkt het assortiment dat Van Maanen maakt voor de vrije koloniën iets af van wat is vastgesteld - zie hier - als de in omloop te hebben munten in de koloniën, er ontbreekt een muntstuk van ½ cent. Of men vindt dat in de vrije koloniën niet nodig of men heeft nog zoveel exemplaren van de oude soort - zie hier - dat men die vooralsnog wil blijven gebruiken.
Op 13 december 1842 N3, invnr 535, besluit de permanente
commissie 'Den directeur doen toekomen ƒ 1500.-- koloniale munt
ten behoeve der Gewone Koloniën en verzocht om al de aldaar in
omloop zijnde koloniale munt onverwachts intewisselen'. Zij
schrijven:
Ingevolge het door ons dezen onderteekenend medelid bij ZWEG jongste inspectie der kolonien, met UWEd besproken, verzoerken wij UwEd alzoo al de in de Gewone kolonien in omloop zijnde koloniale munt intewisselen, en zulks opeens en onverwachts, zoodat, bij aldien er koloniale munt in handen mogt zijn van personen die niet tot de kolonien behooren, deze van de omwisseling geene kennis bekomen, voor die zal bewerkstelligd zijn.
Uit een krabbel bij het 'dezen onderteekenend medelid' blijkt dat
Jeremias Faber van Riemsdijk in de kolonie langs is geweest en met
de directeur over de onverwachte inwisseling heeft gesproken. Ze
geven in dezelfde brief ook op welke munten ze sturen.
600 stukken van 100 cents
ƒ 600.---
800 stukken van 50 cents
ƒ 400.---
1100 stukken van 25 cents
ƒ 275.---
1300 stukken van 10 cents
ƒ 130.---
1500 stukken van 5 cents
ƒ 75.---
en 2000 stukken van 1 cent
ƒ 20.---
te zamen
ƒ 1500.---
Er van uitgaande dat alles wat Van Maanen geslagen heeft ook naar
de directeur gestuurd wordt, zou uit een vergelijking van deze
aantallen en de nota van Van Maanen zou afgeleid kunnen worden hoe
groot de gebruikte plaatjes zijn, want de diameters van de munten
zijn bekend. Waarbij er wel altijd twijfel zal blijven, omdat de
indruk bestaat dat Van Maanens nota's niet al te zorgvuldig zijn
gemaakt.
Daarop reageert de directeur der koloniën op 31 december 1842 in
een brief met nummer N3359, invnr 269 de scans 44 en 45:
Ik heb de eer UwEdGeb de goede ontvangst, bij brief van den 13 dezer maand N3, van ƒ 1500.-- nieuwe Coloniale munt, voor de gewone koloniën, te berigten, waartegen de in omloop zijnde oude, op den 28e van deze maand, geheel onverwachts en zeer schielijk, is ingewisseld, waarvan de uitslag geweest is, dat er is ingekomen van:
de kolonisten
In kolonie N1
ƒ 147.50
In kolonie N2 ƒ 44.72
In kolonie N3 ƒ 37.18½
Zamen
ƒ 229.40½
de Onderdirecteurs
In kolonie N1 ƒ 240.70
In kolonie N2 ƒ 1347.43
In kolonie N3 ƒ 98.64
Zamen
ƒ 1686.77
den Adjunct-directeur
ƒ 196.30
den boekhouder des Directeurs
ƒ 25.40
TOTAAL
ƒ 2137.87½
Volgens een begin 1842 gemaakte berekening had er ƒ 2226.24½ aan
papieren munt in omloop moeten zijn, dus er is ƒ 88.37 zoek
geraakt. De oude winkelkaartjes heeft de directeur in verzegelde
pakketjes naar Den Haag gestuurd, de kolonisten hebben meteen hun
ƒ 229.40½ in nieuwe koloniale munt in handen gekregen.
Gezien de ingenomen hoeveelheid oude koloniale munt vreest hij
wel dat de nu geleverde hoeveelheid nieuwe niet genoeg zal zijn en
dat betekent dat Van Maanen begin 1843 weer aan de slag gaat om
munten voor de vrije koloniën te maken.
Gewone Kolonien
Koperen plaatjes van 25 Ct 1.03½
Koperen plaatjes van 50 Ct 1.03
2.6½ x ƒ 4.- ƒ 10.60 Zinken plaatjes van 1 Ct 4.03½
Zinken plaatjes van 5 Ct 3.07
Zinken plaatjes van 10 Ct 3.07
11.7½ x ƒ 3.- ƒ 34.95
Dus nog steeds geen stukken van ½ cent.
Zo dat de vraag blijft staan of en wanneer er stukken van een
halve cent in de vrije koloniën komen.