Naar het overzicht
van de POST







De POST van 1839

januari 1839
Ingekomen post invnr 204 scan 17 ev: Extract uit het kasboek over december 1838 van de onderdirecteur van Ommerschans-buiten, uitgesplitst in gewoon geld en koloniale munt. vermelding

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 23: Kasrekening Wateren met interessante dingen, bijvoorbeeld kostgeld waschmeid.

1 januari 1839
Ingekomen post invnr 204 scan 26. Brief van voormalig adjunctdirecteur De Geus aan de permanente commissie, adressering op 27), door de pc bijgeschreven 24 Jan. 1839 N5
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 58: Geneesheer Koning neemt onstslag en J .G. Nummich biedt zichzelf terstond aan als vervanging onder vermelding wat hij allemaal kan.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 61: Namenlijst van bedelaars kolonisten die vrijwillig in militaire dienst gegaan zijn met de afdeling erbij genoemd waar ze zijn ingelijfd.


Ingekomen post invnr 204 scan 93-94 Over Remiens, over de kwestie met dfe kannoneerboot in Kampen, zie ook invnr 203 scans 851-852.
verhaal
vermelding

Ingekomen post invnr 204 scans 127-130. Extract uit het kasboek over december 1838 van de onderdirecteur van het 3e gesticht te Veenhuizen, uitgesplitst in gewoon geld en koloniale munt. vermelding

Ingekomen post invnr 204 scan 131. Extract uit het kasboek over december 1838 van de adjunct-directeur van het 3e gesticht te Veenhuizen, uitgesplitst in gewoon geld en koloniale munt. vermelding
4 januari 1839
Ingekomen post invnr 204 scan 135. Brief van directeur Van Konijnenburg (N33) aan de permanente commissie, zat met de bijlagen in een mapje waar op de omslag van staat No 107 van 1839, door de pc bijgeschreven 24 januari N4:
Frederiksoord, den 4 januarij 1839
Ter voldoening aan de aanschrijving van den 17 December jl N28, heb ik de eer UWEdGeb. hier bij in te zenden vier staten, als van de Ommerschans en de 3 gestichten te Veenhuizen van de kinderen van de strafkolonisten en bedelaarshuisgezinnen, aangaande hunne werkzaamheid.
De directeur der koloniën,
Van Konijnenburg
De vier staten zijn:
- Kinderen van Bedelaarshuisgezinnen bij het 1e gesticht Veenhuizen, Staat is van 22 december 1838
Foto in Zoeken naar bedelaars
- Idem 2e gesticht, staat is van 1 oktober 1838
Foto in Zoeken naar bedelaars
- Idem 3e gesticht, staat is van 25 december 1838
Foto in Zoeken naar bedelaars
- Kinderen van strafkolonisten Ommerschans, staat is van 22 december 1838
Foto in Zoeken naar strafkolonisten


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 214: De militaire loopbaan van veteraan D Bosman, na verschillende gevangenschappen en verplichte deelnemingen aan legers aldaar door oa, de Engelsen, Fransen, Russen uiteindelijk in de kolonien terrecht gekomen.

8 januari 1839
Ingekomen post invnr 204 scan 248. De directeur stuurt een aantal kwitanties voor uitgereikte mandaten.


Ingekomen post invnr 204 scans 250-251. Kasboek van de onderdirecteur van kolonie Frederiksoord van 1 t/m 7 januari 1839.
vermelding

Ingekomen post invnr 204 scan 252. Kasboek van de adjunct-directeur voor de vrije koloniën over december 1838.
vermelding

Ingekomen post invnr 204 scans 253-256. Kasboek van Frederiksoord over december 1838.
vermelding

Ingekomen post invnr 204 scans 259-260. Kasboek van de onderdirecteur van kolonie Wilhelminaoord van 1 t/m 7 januari 1839. vermelding
9 januari 1839
Ingekomen post invnr 204 scans 309-310. Brief van ministerie BZ, 'N137, 4e Afdeeling', aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven 25 Jan 1839 N27. Over Hendrik de Vries/Hendrik Mozes.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 362: In 1838 overleden bedelaarskolonisten en hun nalatenschappen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 382:  Verzoek van George Pieter Overbeek in bijna onleesbaar handschrift en slecht Nederlands. Een zielig verhaal met een afgezet been waaruit ik begrijp dat hij solliciteert naar een post als assistent van een chirurgijn.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 446: De inspecteur der kolonien bezoekt op 1 januari 1839 Ommerschans. Uit zijn verslag; 'De 2 Januarij zag ik in de eerste plaats de zalen en keukens en hoewel daar in gestookt werd en door de ingevallen vorst en koude meer mensen waren dan gewoonlijk was daarin ene behoorlijke order en zindelijkheid, echter scheen de zaalopziener Mulder nog een weinig van de voorgaande Nieuwjaarsdag te hebben overgehouden dat is niet vrij te zijn van gebruik of liever misbruik van sterke drank, terwijl ik ene vrouw in een der mannenzalen op het secreet vond, die ik gelast heb voor de raad te brengen en de reden van haar daar zijn te onderzoeken, waardoor de Permanente Commissie bij een daarvan in te komen procesverbaal, hier omtrent de nodige kennis zal bekomen.'


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 458: Een blad uit een inspectierapport: 'Van het verkoopen van sterke drank door de kinderen van de zaalopziener Klopppenburg ...'


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 479: Leuk: op de eerste pagina van de brief is Roemer Sluismeester, op de tweede pagina is hij Schutmeester.


Ingekomen post invnr 204 scan 917. Brief over aftredend lid van de Commissie van Weldadigheid Van Iddekinge en nieuw lid Kinker.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 204 scan 1107 Zijne majesteit heeft 'bewilligd in de oprigting in de kolonie Veenhuizen eener Katoen Spinnerij en Weverij door middel van stoomwerktuigen ...' en geeft daarvoor 50.000 gulden.


Ingekomen post invnr 204 scan 1141:Brief van onderdirecteur Idserda van Wilhelminaoord over dwarsliggende kolonist Mollevanger.
transcriptie
25 januari 1839
Uitgaande post 25 januari 1839 N27, invnr 482. Over Hendrik de Vries/Hendrik Mozes.
transcriptie
31 januari 1838
Ingekomen post invnr 204 scans 1138 en 1139. Brief van de directeur met nummer N272 dat winkelier Dammers te veel schuld heeft en hij de winkel van Dammers heeft gesloten.
transcriptie

1 februari 1839
Ingekomen post invnr 205 scans 015-017. Brief van de directeur (N281) aan de permanente commissie over Mollevanger, door de pc opgeschreven 11 febr: 1839 N3
Zie http://www.schackmann.nl/proefkolonie/Personen/Mollevanger.html
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 027: Bouwmaterialenleverancier (W.H.Wolth?) beklaagt zich (in een moeilijk leesbaar schrift) over het al twee jaar uitblijven van betalingen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 049: Vermisten in de kolonie en hele verhaal eromheen.

5 februari 1839 Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 5 februari 1839. Over H. van den Berg, vermoedelijk 1820 geboren, waarschijnlijk laatstlevende van een arbgezin (volgens potloodaantekening)

8 februari 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scans 147-149: Met trots vertelt dominee Van Rinteln over het succes van zijn openbare cathesatie bij 'eene bedelaarskolonist, welke reeds zes & zeventig jaren telt, & die op harer negenenzestig jaren leeftijd nog de Roomsch Katholijke Godsdienst met veel ijver was toegedaan'.
En:dat 'het gezang geregeld & goed genoemd mag worden, wanneer immers de melodien niet al te ongewoon of moeijelijk zijn'.
'De openbare godsdienst wordt bij enkele gelegenheden wel eens veraangenaamd & opgeluisterd door kerkgezangen met, of zonder begeleiding der instumenten, wij betreuren & missen ten deze het vertrek van Schuurmans, schoon de waarnemend onderwijzer de Braak hieromtrent niet weinig ijver en welwillendheid vertoont, terwijl het zanggezelschap op het eerste gesticht, onder de leiding van de ijvervollen & bekwamen Geraets, zich niet alleen goed staande houdt, maar zelfs zoo in getal van sujetten, als in bekwaamheid zichtbaar toeneemt.
De Gemeente blijft echter de behoefte gevoelen aan een geschikt orgel, & hare begeerte daarnaar is zoo algemeen als billijk.'
zie ook deze pagina
11 februari 1839 Uitgaande post 11 februari 1839 N1, invnr 483. Besluit over winkelier Dammers.
vermelding
11 februari 1839 Uitgaande post 11 februari 1839 N3, invnr 483. Besluit over Mollevanger. transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 168: 'Metereologische waarnemingen gedurende het jaar 1838 te Veenhuizen bij het eerste gesticht gedaan'. Qua temperatuur beginnen de waarnemingen in april 1838. Bijgeschreven: 'De thermometer met welke deze waarnemingen gedaan zijn is aan de oostzijde van het gesticht geplaatst tegen het Noordoosten. Zij zijn vanaf 6 April geregeld driemalen 's daags geschiedt en van alle deze observatien zijn eerst de geniddelden voor morgen, middag en avond en uit deze de gemiddelde maandelijksche temperatuur berekend geworden. Het gebrek aan eenen Barometer is oorzaak dar ook deze niet is meegenomen'.
De ondertekening is volgens mij van dokter Köningh.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 171 Overzicht van overleden kinderen (en 2 ouderen) met doodsoorzaken
Met op scan 172: Overzicht van sterfgevallen in 1838 in het 2e gesticht in Veenhuizen met de doodsoorzaak


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 228: Beschrijving van de bar mitswa van een 13-jarige joodse jongen in de koloniën. Wat ik opmerkelijk vindt, is dat er vermeld wordt dat er veel belangstelling voor was, ook vanuit andere gezindten. De bar mitswa wordt in min of meer christelijke terminologie maar wel positief waarderend beschreven.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 387: Er is een onderzoek in gesteld en bedelaar-kolonist JT van der Meer blijkt in werkelijkheid Douwes Douwes Visser te zijn die een Domicilie heeft te Sloten (Vriesland) Van een list lijkt geen sprake te zijn.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 205 scan 552: Smeekbrief van een kolonist wiens vrouw en kind zonder toestemming zijn afgereisd om hun ernstig zieke achtergebleven kinderen te bezoeken, en die nu bang is dat ze bij terugkeer naar de Ommerschans getransporteerd zullen worden.


maart 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 049: Sterkte van de veteranengezinnen , met onderverdeling en opnoeming van overleden en geboortes.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 0123: Kappelaan Maas beklaagt zich over de zedelijke achteruitgang van de RK bevolking op de Ommerschans:
Uit de natuur der zaak is wel terstond duidelijk, dat indien niet alle middelen van tegenstand worden aangewend onder eene zoodanige bevolking alles met den stroom moet voortdrijven en geen dijk of dam van blote leering daartegen bestand zij.
Hoe echter alhier middelen gebezigd worden om dien stroom van zedebederf tegen te houden, zullen welligt onder anderen ook de veele kinderen in de jaarboeken getuigen kunnen, die buiten den echt geboren worden en aan de Ommerschans hun aanwezen kregen, zij mogen dan ook hier , ginds of elders in de geboorteregisters ingeschreven worden. (....) deze en meer andere zaken van dien aard getuigen mij dat men de middelen ter zedelijke verbetering maar ten halve of zeer gebrekkig, kan, wil, of weet ten uitvoer te brengen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 427: De burgemeester van Oudewater verzoekt de gedeserteerde soldaat Wirtz te laten oppakken, in de Ommerschans op te bergen en zodanig te laten surveileren dat deze de kolonie niet naar welgevallen kan verlaten.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 464: Fraaie spelling: "Zijn Xscielenzie".


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 567: Een brief waarin J. van den Bosch voorkomt.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 658 en vorige: De kinderen van Weduwe v.d.Weerd willen bij haar komen wonen, maar de subcommissie wil weten of de weduwe dit wel echt wenst! Zij aarzelt toestemming te geven vanwege de affaire met timmerman Gerrits, die verder niet wordt besproken.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 206 scan 669: De maten van koffijzakken: de grote 115 duimen bij 70 duimen en de kleine 100 duimen bij 70 duimen.





Ingekomen post invnr 207 scans 001-035: Zakboekje veteraan sergeant (daarna: weduwe) Soomer.
vermelding

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 42. De reden waarom commissieleden opzeggen: Kinderen die worden ingezonden blijken na terugkomst onvoldoende te hebben geleerd om zichzelf staande te houden.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 106. Dokter Cönnigh heeft problemen met Poelman en als hij niet wordt overgeplaatst zal hij vertrekken. Van K. vindt dat hij dan maar moet worden ontslagen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 107: Brief over twijfel over de echtheid van de naam van de persoon. Het zou ook kunnen zijn: Geertrui Helmina Schut uit Voorburg.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 121. In de marge het gegeven dat er in Veenhuizen 41 en in Ommerschans 3 Israëliten zijn.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 135. Overzicht over welke gewassen en hoeveel er in de verschillende locaties wordt beteeld


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 238. Over te plaatsen 'liederlijke' of 'vuile' soms geestelijk beperkte of in bed plassende (jonge)lieden


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 373: Petrus Stock als schrijver van het rekwest voor Bart van Straten heeft de boel geflest en op eigen houtje iets onwaars ingelast.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 440 Hier worden de verdiensten en de kosten van de koffijzakken vermeld.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 207 scan 448 Over het overplaatsen van sujetten uit hoofde van gebrek aan verstandelijke vermogens, onreinheid of liederlijkheid en andere gebreken.

28 maart 1839
Uitgaande post 28 maart 1839 N21, invnr 485. Over Bernardus Tienkens.
transcriptie
31 maart 1839
Ingekomen post invnr 207 scans 458-459. Brief van De Gooijer uit Amsterdam aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven '6 April 1839 N 10' over Bernardus Tienkens
transcriptie


Van de brieven in het eerste deel van april zijn er vrij veel getranscribeerd, maar helaas zijn bij dat proces veel scannummers uit het zicht geraakt.

april 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 208 scan 013. Er wordt kennelijk veel geld geleend bij Lanoy en zoonen. Hier is een renteberekening die aardig oploopt.


Ingekomen post invnr 208 scans ??: Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 3 april 1839 en met nummer N899, aan de permanente commissie over de wees Sjoukje van der Meer.
transcriptie

Ingekomen post invnr 208 scans ??: Brief van directeur Van Konijnenburg met nummer 970 aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven 13 april 1839 N2:
In antwoord op UwEdGeb. missive van den 6e dezer maand N4, heb ik de eer UWEdGeb. te berigten, dat er, op het stamboek bij mijn bureau voorhanden, onder het opgegeven N2013 geen D.D. Visser maar J.P. Van der Meer bekend staat, weshalve UWEdGeb. mij nader den bedoelden persoon gelieven te doen kennen.
De Directeur der Kolonien, J. van Konijnenburg
NB: dit zijn GEEN wezen, dus moeten het bedelaars zijn maar dat nummer 2013 ontbreekt in stamboeken.

6 april 1839 Uitgaande post 6 april 1839 N10, invnr 486. Over Bernardus Tienkens.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 208 scan 187: Adres: Keizersgracht, onder de goude ketting.


Ingekomen post invnr 208 scans ??: Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 8 april 1839 en met nummer N945, aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven 17 april 1839, N29, over de ziekte van onderdirecteur Laarman.
transcriptie

Ingekomen post invnr 208 scans ??: Brief van dokter De Könningh, gedateerd 9 april 1839, (of aan de permanente commissie of aan de directeur die de brief doorstuurt naar de permanente commissie) over zijn ontslag of overplaatsing.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 208 scan 312 ev: Winkelwaren, hoeveelheid en kostprijs.


Ingekomen post invnr 208 scan 343. Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 10 april 1839 en met nummer N981, over de toekomstkansen van zes weeskinderen.
transcriptie

Ingekomen post invnr 208 scan ??. Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 10 april 1839 en met nummer N982, over Emilia Louisa Charlotte Poppelbaum, door de pc bijgeschreven 20 april 1839 N5.
transcriptie

Ingekomen post invnr 208 scan ??. Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 12 april 1839 en met nummer N1018, over onderzoek of Bernardus Tienkens overleden is of Hendrik van Gerve, aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven '22 mei 1839 N19 in advies' en 'nader 27 mei 1839 N31'.
transcriptie

Ingekomen post invnr 208 scan ??. Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 13 april 1839 en met nummer N1027, aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven 20 april 1839 N18, over Johannes Droit.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 208 scan 461: Brief van ex militair die ZKH smeekt om protectie. opname in de kolonie met vrouw en kinderen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 208 scan 467: Brief va directeur Van Konijnenburg dat het nu zeker is dat Hendrik van Gerve is overleden en niet Bernardus Tienkens.
transcriptie



april 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 015: De smeekbrief is vooral opmerkelijk vanwege de stijl waarin hij is geschreven. Enige dramatiek is de opsteller niet vreemd 'Dat hij suppliant tot zijn grievenste smart hetwelk hij met betraande oogen moet belijden...'


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 088: Het gat voor het 'vliegrad' van de stoommachine moet wel 10 voet (of 34 ellen) diep zijn! Lijkt mij nogal groot.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 106: Bericht over de administratie van de kasboeken van de kolonie waarin ook de Koloniale munt vermeld wordt.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 123: Voorstel tot het benoemen van vroedvrouw Lena Jans Leek in Veenhuizen.

20 april 1839
Uitgaande post 20 april 1839 N18, invnr 486. Besluit over Johannes Droit.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 126: Verslag van de houtteelt.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 268: Merkwaardig bericht: De familie Heijsen wordt opgezonden, maar de tweede dochter Anna blijft bij bloedverwanten, en in plaats daarvan wordt een onecht kind van dochter Catharina, Maria geheten, meegestuurd.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 346: Verzoek tot het aanleggen van een algemeene israelitische begraafplaats te Willemsoord.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 347: Plaatsing van een lijkenhuisje (hut met rieten dak) op de begraafplaats te Veenhuizen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 538 Een blanco kwitantie, waarvan er steeds aantallen worden verstrekt aan de subcommissies.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 561: Kadastrale kaart, met oppervlakten van de verschillende percelen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 209 scan 692: Gerard Jean Marie Mulder wordt voorgesteld als winkelhouder te Willemsoord. Hij was ontslagen als zaalopziener te Ommerschans en nu in Willemsoord.
'Het is waar, hij is toen ontslagen uit hoofde van met de kolonisten te hebben geknoeid. Na dien tijd evenwel is er op zijn gedrag noch op dat der huisgenooten iets aan te merken geweest.'


mei 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 210 scan 031 Door de werkeloosheid in Lijden biedt de burgemeester daarvan spinners en wevers aan ter opneming in de koloniën.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 210 scan 058. Open sollicitatie van de heer Fortanie, die niet op een handelskantoor word aangenomen omdat men daar elke vacature door jongeren laat vervullen, die goedkoper zijn.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 210 scan 092: Dialect van een schuldeiser K.H. Pen, Spanga, hier in transcriptie:
Mijn Heer en Vrunt J.G.Konijenburg nog Geen Gelt ik kan mij nut Begrijpen Dat Gij mij nu Zo te Luure stellen ter wijle ik nu Verlegen bunne als ik Dat nut was zou ik Zo lastig nut wezen Dus kortom ik moet het hebben ik ze het van Dag tot Dag al in te Gemert op u beloften maar altijt meis Zal ik er nu nog weer omme koemen kan ik het wel aan kosten verrijzen en zo ik het met 3 Dagen neut hebbe moet ik weer bij u koemen Daar ik schuldig bunne Willen het ook hebben
De begein en maar te praten van int???er bij Gij kenen mij ook wel zo als ik het er konde omme doen Zou ik nut lastig wezen ik Doe het nut in wantrouwen maar uijt
verlegentheijt
Van u edele weduwe(?)
K.H.Pen


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 210 scan 564 Hier worden prestaties vergeleken. Niet duidelijk is of dit per weefgetouw of per fabriek is gedaan. Daarom is niet duidelijk of het hier om wevers of om fabrieksbazen gaat.


Ingekomen post invnr 210 scan 566: Directeur Van Konijnenburg stuurt een brief gedateerd 18 mei 1839 en met nummer N1412 over een brand in Wateren, met bijvoeging van op
- scans 568-569: Jan Hessels van Wolda doet verslag over twee kwekelingen die brand veroorzaakt hebben in Wateren.
transcriptie

Ingekomen post invnr 210 scans 574-575. Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 18 maart 1839 en met nummer N705, aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven '28 Maart 1839  N 21 in advies' en 'Nader 27 Mei 1839 N31' over Bernardus Tienkens.
transcriptie

Ingekomen post invnr 210 scan 618. Brief directeur, gedateerd 21 mei 1839, dat nu ook Bernardus Tienkens is overleden.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 210 scan 641: Kandidaat voor het rottigste handschrift.




22 mei 1839
Uitgaande post 22 mei 1839 N19, invnr 487. Over Bernardus Tienkens
transcriptie
27 mei 1839
Uitgaande post 27 mei 1839 N31, invnr 487. Over Bernardus Tienkens
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 211 scan 099: De veteranen/ambachtslieden zijn vam 60 naar 50 cent per dag gekort, en vinden dat oneerlijk. Als dat niet kan worden hersteld dan vragen zij toestemming elders te mogen werken waar zij 75 cent kunnen verdienen en ook nog eens in zilver!


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 211 scan 113: Het meest onleesbare handschrift tot nu toe.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 211 scan 154: Naamsverwarring over in 'onecht' verwekte kinderen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 211 scan 174: Brief waarin iemand dien 'niets misdaan als dat ik met mijn moeder ben meede gegaan' zijn/haar ontslag uit de strafkolonie verzoekt. Ontroerend.


juni 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 066: Het betreft hier een sollicitatiebrief.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 096 en vorigen: Begroting voor dit jaar. met de opmerking, dat het tekort vorig jaar op 200.000 kwam en nu op 37.000 en dat het waarschijnlijk in het volgend jaar zal zijn opgelost.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 102: Op basis van uiterlijk voorkomen genoodzaakt om niet als onderwijzer maar door middel van schrijven een middel van bestaan te zoeken.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 119: Over het enorme verschil in inkomen tussen veteranen en kolonisten.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 188 ev: De Inspecteur der Rijksbelastingen schrijft een uitgebreide brief over zijn motivatie om andere belastingmedewerkers voor de Maatschappij te werven, met een lijst van de respondenten.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 190: Stukje uit een brief van een belastinginspecteur uit Hoorn:
Immers hoe min gunstig de finantieele toestand der ambtenaren in vergelijking van sommige fortuin makende Handelaars, Fabrijkanten, Winkeliers of Landbouwers mogen beschouwd worden, het is toch zeker dat zij, zoo zijl: ook bij de meeste ijver en getrouwheid niet tot bijzonder fortuin, alleen door hunnen post, kunnen geraken, echter ook niet zijn blootgesteld aan die treffende ommekeer des geluks waaraan dikwijls dezen bij het betoon der meeste nijverheid zijn onderworpen en ten gevolge waarvan enkelen dikwijls van den hoogssten trap des fortuins tot den bedelstaf zijn gebragt.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 250: Over J.W. Holterman, die verzoekt om ontslag: Hij is horologiemaker van zijn ambacht, maar reeds bejaard en daarbij zeer zwak zijnde van gezicht, de vrouw eenigzins gekrenkt en het kind nog te jong om iets te kunnen verdienen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 419-420: Besluit om werken buiten de kolonie te beperken, en ongeoorloofd werken te bestraffen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 477: Leverancier de Jong uit Meppel beklaagt zich dat er twee jaar oude rekeningen nog niet zijn betaald terwijl nieuwe leveranciers voordeel genieten.


Ingekomen post invnr 212 scan 510: 18 juni 1839, burgemeester en wethouders van Haarlem schrijven over door Van Dragt gedaan verzoek Simon Vestdijk in huis te nemen.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 684: Burgemeester en wethouders van Haarlem vragen 26 juni 1839 om het verlof van Simon Vestdijk te verlengen tot er een beslissing genomen is.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 212 scan 719. Het Armbestuur van Warmond verzoekt 'omdat het bedoelde voorwerp zich hier vrij ontevreden en lastig gedraagt' op 26 juni 1839 of de gewezen dienstbode Machteltje Korenvaart op een of andere wijze zo mogelijk 'buiten haar consent' desnoods in de Ommerschans kan worden opgenomen.


juli 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 213 scan 088: Smeekbede van de ziekelijke weduwe Wiebier dat aan de straf van haar dochter een einde gemaakt mag worden.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 213 scan 113: Extract Notulen Raad van Policie en Tucht voor bedelaarskolonisten (gezien de aanwezigen VH2): Terwijl Jannetje Voogd met Ant Mulder brood ging halen heeft zaalopziener/veldwachter Visser haar bescholden en met een mes in het gezicht gesneden. Hij is in verzekerde bewaring gesteld.

4 juli 1839 Ingekomen post invnr 213 scan 115. Brief ministerie BZ, gedateerd 4 juli 1839 met nummer N174, aan de permanente commissie dat Cornelia Uithok protestants moet worden opgevoed.
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 213 scan 279: Klacht van de Rooms Katholieke veteranen tegen de gestelijkheid over het verhogen van de zitplaatsgelden.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 213 scan 383: De subcommissie Koog aan den Zaan is lovend over de Kolonie maar niet over het aardappelbrood.




23 juli 1839
Ingekomen post invnr 214 scans 169-170. Brief van adjunctdirecteur Adrianus Hulst, gedateerd 23 juli 1839,  van de Ommerschans aan directeur van Konijnenburg, door deze gekopieerd (Copie No 280) en aan de permanente commissie toegezonden over de dodelijke schietpartij op de Ommerschans.
transcriptie
25 juli 1839
Ingekomen post invnr 214 scans 221-222. Brief van adjunctdirecteur Hulst van de Ommerschans, gedateerd 25 juli 1839, aan directeur van Konijnenburg, door deze gekopieerd (Copie No 282) en aan de permanente commissie toegezonden over de dodelijke schietpartij op de Ommerschans - transcriptie.
transcriptie
26 juli 1839
Ingekomen post invnr 214 scans 243-244. Brief van directeur Van Konijnenburg, gedateerd 26 juli 1839 en met nummer N2056. aan de permanente commissie, door de pc bijgeschreven '30 July 1839 N26' over de dodelijke schietpartij op de Ommerschans.
transcriptie
30 juli 1839
Uitgaande post 30 juli 1839 N26, invnr 490. 26 Miss Directeur 26 en 27 July 2065 & 2077 betrekkelijk eene doodelijke verwonding door den veteranen veldwachter Rosenstengel te Oschans , toegebragt aan den bedel. kol. H. Oversteeg. → den Heer Officier van de Arrondissements regtbank te Deventer schrijven en aan Dir. der Kol. antwoorden.
transcriptie

augustus 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 056 en vorige: Er is grote onduidelijkheid over de hoeveelheid aanwezige weefgetouwen en de betaling ervan.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 153: Een vertrokken arts wordt er door de apotheker van beschuldigd te zijnen behoeve en onbetaald enkele geneesmiddelen te hebben meegenomen, maar ontkent dat.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 167 Over de planning van een kanaal van het Zultemeer naar de koloniën. Er moet een plan komen en er moet gewaterpast worden.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 198: Dronken bij vervoer van Ommerschans naar Meppel, Uhlrich.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 304 en vorige: De apotheker van Son en de Geneesheer Könnigs schijnen op onbillijke wijze rekeningen te hebben geschreven.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 311: (...) het verbod van sterken drank aan kolonisten, of zelfs ook mindere ambtenaren te verkoopen. Kennelijk mogen de hogere ambtenaren wel sterke drank kopen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 313, vorige en volgende: Het zeer beschaafde huisgezin van der Ven zou een logement kunnen beginnen voor eigen rekening.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 215 scan 382: Herhaalde open sollicitatie na ontslag uit de kerker en verlaten door zijn gezin.
(Willem Westsbrake te Wolphaarsdijk)





Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 216 scan 160: Brief over de hoogte van de kosten voor huisraad en kleding die opmerkelijk hoog zijn.


september 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 217 scan 104: Mooie brief van de zoon van Jutje Nooteboom en stiefvader Simon Kruijt

6 september 1839 Ingekomen post invnr 217 scans 128-129: Brief van ministerie van binnenlandse zaken (No. 201, 7e Afdeeling) aan de permanente commissie over Simon Vestdijk. transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 217 scans 243 en verder: Over de inrichting van de stoomspinnerij.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 217 scan 394 Een onbegrijpelijk verhaal over de 'vermenging' van kinderen en bedelaars die niet volstrekt is.

14 september 1839 Ingekomen post invnr 217 scans 408 en verder. Verslag door Jan Hessels van Wolda van schoolbezoeken aan de vrije kolonien, door de directeur gekopieerd (Copie N297) en aan de permanente commissie gezonden transcriptie
14 september 1839 uitgaande post invnr 492. Bij agendapunt N3 een besluit over voormalig winkelier Dammers.
vermelding

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 217 scan 451. In Rhuinerwold is bij een hoeve de longziekte uitgebroken, en is de stal met 16 stuks vee geruimd in de hoop hiermee de ziekte te hebben gekeerd. Dus ook al 200 jaar geleden!


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 217 scan 566: Reclamebrief met tekening van een molen in bedrijf.
scan 567: Uitvinder in de kolonie Veenhuizen.

23 september 1839
Uitgaande post 23 september 1839 N31, invnr 492 (en invnr 977): Bepalingen nopens de verpleging der Israelieten te Veenhuizen en de plaatsing van bedelaarskinderen in de weezengestichten
transcriptie

oktober 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scans 182-183: Van Wolda over dierziekten te Wateren (zie ook scan 257).


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scan 200: Er wordt een offerte gevraagd voor (jaarlijks) 20.000 paar katoenen gebreide sokken. Bestemd voor het Oost Indische leger.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scans 234-235: 09 oktober 1839, familie van kolonist Kloppenburg met bakkerij vraagt ontslag twee kinderen (maar Hermanus Johannes vertrekt pas 1844 en Teuntje 1843, dus het gaat niet door)

9 oktober 1839 Ingekomen post invnr 218 scans 240-241. 9 oktober 1839. Brief van dokter Schunlau aan de directeur over onderbroeken voor jongenswezen, door de directeur op 29 oktober doorgestuurd aan de permanente commissie. transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scans 257: over de te Wateren ontstane klaauwziekte onder de schapen en de tongblaar onder de koeien (zie ook Van Wolda scans 182-183).

12 oktober 1839 Ingekomen post invnr 218 scans 318-319. Brief van directeur Van Konijnenburg (N2905) aan de permanente commissie, met bijgevoegde kwitantie van het Guyot-instituut..
transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scan 342: 12 oktober 1839. Arts VH1 wil weten hoeveel hij voor zijn visites mag rekenen, waarop Van Konijnenburg een voorstel doet, uitgesplitst in rangen van employées en dag/nacht.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scans 347-349: Veteranen - Thonhauser geeft te repareren geweren op 13-10-1839 (ingezonden door Van Konijnenburg Ingekomen post invnr 218 scan 406).


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scan 406: Van Konijnenburg zendt verhaal Thonhauser over geweren (scans 347-349).


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 218 scans 407-408: Van Konijnenburg over de diefstal bij Nieuwied.





Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 219 scans 273-279: verslag van een bezoek van Van Konijnenburg aan Veenhuizen.
Met op 278: Over de scheiding in zalen tussen protestanten, katholieken en joden.

29 oktober 1839
Ingekomen post invnr 219 scans 310-311: Van Konijnenburg over gebleekt katoen en witte mutsen voor de meisjeswezen, transcriptie
transcriptie
29 oktober 1839
Ingekomen post invnr 219 scans 315-316: Van Konijnenburg over onderbroeken voor jongenswezen.
transcriptie

november 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 220 scan 103: Lijst van behoefte aan en prijs van komenijwaren.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 220 scan 114: Voorbeeld van de geldnood bij de commissie?


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 220 scan 218: Wat een produktie! 24000 koffiezakken (coffy-zakken): 17000 groot model en 7000 klein model worden per schip van Ommerschans naar Amsterdam gebracht.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 220 scan 588: Een KB waarin wordt vastgesteld dat iemand die binnen de kolonie een betrekking heeft vervuld in de gemeente van de kolonie ook onderstandsdomicilie heeft.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 220 scan 597: In deze brief is sprake van een Pupiniaanse pot. Ik heb in het Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) opgezocht wat dat zou kunnen zijn. Er moet waarschijnlijk gelezen worden Papiniaanse pot, genoemd naar Denis Papin 'een sterke kopere pot van Papin, om beenen, en ander zaaken ein korten tyd zeer murw te kooken'. In de betrokken brief wordt aangegeven dat het gebruik van deze pot krachtens artikel 3 van het KB van 21-11-1817, nr. 138 vooral in de gestichten van liefdadigheid en soepkokerijen voor armen moest worden bevorderd en algemeen worden gemaakt. In dergelijke instellingen moest m.a.w. voor de armen soep van slachtafval worden gekookt.


december 1839
Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 023: Bijzonderheden over het gedrag van enige bedelaars kolonisten

2 december 1839
Ingekomen post invnr 221 scans 024-031. Verslag door Jan Hessels van Wolda van een bezoek aan de scholen in Veenhuizen, door de directeur gekopieerd (N384) en aan de permanente commissie gezonden transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 043 Van Konijnenburg ondertekent hier een brief waarin hij 'mijn vader' noemt.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 052: Trijntje Nauta beschuldigt zaalopziener Borman ervan onzedelijke omgang met haar te hebben gehad. Borman ontkent. Nauta wordt naar Veenhuizen overgeplaatst en Borman wordt aangezegd zich te gedragen, want hij ligt onder verdenking.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 064 : Uit een geneeskundig rapport:
(... ) Aan het 2e gesticht weliswaar ziin, zoo als uit de rapporten blijkt, soms veel dooden, doch als men in aanmerking neemt welke sujetten men daar vind, dan is het getal niet groot, immers de meesten derzelven zijn voorwerpen, die of met gebreken daar aankomen of welken door
vroegere levenswijzen hunne krachten zodanig hebben verspild, dat de geringste aandoening van het organismus genoegzaam is, om wanorde in alle verrigtingen voor te brengen, waarop het gestel niet behoorlijk kan terugwerken en waardoor alzoo het leven uitgebulscht wordt.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 076: Toestemming om Simon Vestdijk te ontslaan.
vermelding
3 december 1839 Ingekomen post invnr 221 scan 083 ev: 3 december 1839. Verslag door Jan Hessels van Wolda van een schoolbezoek aan de Ommerschans, door de directeur gekopieerd (Copie N385) en aan de permanente commissie gestuurd. transcriptie
4 december 1839 Ingekomen post invnr 221 scan 0116: Brief van directeur Van Konijnenburg (N3350) aan de permanente commissie over de eindafrekening van de bij Johannes van den Bosch als tuinman werkende Pieter Jan van Ingen. transcriptie

Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 150: De bedelaars kolonist Masman wenst zijn ontslag, maar niet voor zijn vrouw, onder meer omdat hij meent dat zij onzedelijk heeft geleefd met de bedelaarskoloist J.A. Roelofs en hij 'met haar niet wenscht vereenigd te leven.'


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 0186: Hier klaagt een leverancier v.d.M., maar van den Bosch is van gevoelen deze brief onbeantwoord te laten (onderaan met potlood???).


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 345-346: Privé brief van een tante aan lieve Neef Willem van A.C.Schiotling Fleischacker over het opnemen van de dronkaard Theodoor, waarschijnlijk haar broer en de vader van neefje. Ze wil zich wel bekommeren om haar neefjes van wie de vader 'alles verdrinkt'. Goed leesbaar familiedrama.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 389: Bericht over de arrestatie van drie bedelaars die gedeserteerd zijn uit Veenhuizen.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 467 e.v.: Een aandoenlijke brief van een jongeman die met zijn zeer braaf oppassend meisje wil trouwen en dus graag een hoeve krijgt toegewezen. Helaas heeft de P.C. plotseling besloten dat dat alleen maar kan als er een bedrag van 69 Guldens wordt betaald, wat zij natuurlijk niet hebben. Daarom vraagt hij dit voor één keer als gift.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 489: Hoe zorg je goedkoop voor een krankzinnige weduwe?


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 645: Bezwaar van de pastoor te Veenhuizen tegen plaatsing van Israëlitische bedelaars kolonisten in een gedeelte van een zaal van Rooms Katholieken.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 750 Kapelaan van Dam krijgt een salarisverhoging van F 600 naar F 800 's jaars.


Opmerking Vele Handen-invoerder: Ingekomen post invnr 221 scan 771: Jacobus van der Wolf mag niet met de weduwe (Henderkien Abrahams) van Kornelis Mulder trouwen omdat hij reeds 75 jaar is!

30 december 1839
Uitgaande post permanente commissie 30 december 1839 N26, invnr 495 over onderbroeken voor jongenswezen in Veenhuizen
transcriptie