Drents Archief, toegang 0186, invnr 988
Auteur van dit besluit is, uiteraard, Johannes van den Boisch.
Met 'Sts' bedoelt hij stuivers. Hij negeert het feit dat de duit
officieel niet meer bestaat. Er gaan acht duiten in een stuiver.
Onderstaande is een letterlijke transcriptie, ook waar het
onlogisch is.
Art 1
Het binnenste gedeelte van het Instituut is uitsluitende voor de
Weeskinderen bestemd, en ιιn of twee der buitenzalen echter zoo
dit noodig is, zullen mede Weezen kunnen worden gevestigd.
Art 2
De sexe worden van een gescheiden, door middel van een Hek, dat
het plein doorsnijden zal.
Art 3
De Weezen worden naar mate hunner jaren en krachten in klassen
afgedeeld, iedere klasse betrekt eene afzonderlijke zaal.
Art 4
Het onderhoud der kinderen berust hoofdzakelijk op hunne arbeid,
Ieder is verpligt naar mate van zijne jaren en krachten daartoe
bijtedragen en zijne genietingen zijn daar na geevenredigd.
Art 5
Iedere klasse is verpligt eene zekere som wekelijks te verdienen
als
De kinderen van 6 tot 9 jaren die eene klasse
uitmaken gemiddeld 7 Sts of 35 cents, dat is die van 6 jaren 30
cents, die van 7 jaren 30 cents en die van 8 jaren 35 cents
wekelijks, 7 Sts van 9 tot 12 jaren gemiddeld 14 Sts
12 tot 16, 21.
Voor de meisjes
16 jaren en daarboven 25
Voor de jongens ...id
28
De zalen zullen mitsdien genoemd worden, de zalen van 7 Sts, van
14, van 25 of 28 Sts ofwel N 1, 2, 3. De gemiddelde verdiensten
der kinderen is alzoo op 85 cents wekelijks gesteld.
Art 6
Ieder kind dat meerder verdiend dan de Taks hem opgelegd, geniet
daar van 1/3 tot zakgeld, 1/3 wordt in de spaarbank voor hetzelve
opgelegd en 1/3 vervald aan de Maatschappij ter goedmaking der
kosten die het onderhoud der jongere kinderen boven hunne voeding
bedraagd.
Art 7
Kinderen die de hun opgelegde Taks niet verdienen en bij welke
zulks aan gebrek aan nijverheid moet worden toegeschreven zullen
in een zaal van Discipline geplaatst worden, en aldaar op de
nadere te bepalen wijze onderhouden worden.
Art N 1
De voeding zal bestaan voor kinderen boven de zestien jaren als
het middageten
Maandag
| Ό pond gepelde garst | 1 duit |
| 1½ pond aardappelen (*) | 2 duit |
| 6 lood vleesch | 2 duit |
| 1 lood sellerij } ½ lood zout } ½ lood peper } |
1 duit |
| Vuur en koken | 1 duit |
| 7 duiten |
(*) ½ pond aardappelen berekend tegen ⅔ duit ofwel het schepel a
40 pond 53 1/3 of 6 Sts 51/3 duit.
Dingsdag
| 2 ½ pond aardappelen |
2 ⅔ duit |
| ½ pond zuurkool |
1 ½ duit |
| 2 ½ lood vet of 4 lood
spek of 6 lood vleesch |
2 duit |
| zout } peper } |
1 duit |
| Vuur |
1 duit |
| 8 1/6 duit |
Woensdag
| Ό pond boekweitemeel |
2 duit |
| 1 ½ pond aardappelen |
2 duit |
| 6 lood vleesch |
2 duit |
| ½ lood
zout } ½ lood peper } 1 lood ge??te Uijen } |
1 duit |
| Vuur |
1 duit |
| 8 duiten |
Donderdag
| 2 pond aardappelen |
2 ⅔ duit |
| ½ pond wortels |
1 duit |
| 6 lood vleesch |
2 duit |
| 1 lood uijen } ½ lood zout } 1/8 lood peper } |
1 duit |
| Vuur |
1 duit |
| 7 ⅔ duit |
Vrijdag
| Ό pond boekweitenmeel |
2 duiten |
| 1½ pond aardappelen |
2 duiten |
| 6 lood vleesch |
2 duiten |
| ½ lood
zout } 1/8 lood peper } 1 lood ge??te Uijen } |
1 duit |
| Vuur |
1 duit |
| 8 duiten. |
Zaturdag
| 2 pond aardappelen |
2 duit |
| 1 pond knollen |
1 duit |
| 6 lood vleesch of 4 lood spek |
2 duit |
| ½ lood zout } ½ lood peper } |
1 duit |
| Vuur |
1 duit |
| 7 duiten |
Zondag dikke soep
| ½ pond gort |
1 duit |
| 1 pond aardappelen |
1 1/3 duit |
| ½ pond groene erwten |
3 duit |
| 6 lood vleesch |
2 duit |
| ½ lood peper } ½ lood zout } |
1 duit |
| Vuur |
1 duit |
| 9 1/3 duiten |
De gemiddelde middagvoeding derhalve voor kinderen boven de 16
jaren zal komen te staan op 35 cents s weeks.
OVER HET MORGEN ETEN
Ieder kind boven de 16 jaren ontvangt dit s morgens
| Ό pint warme zoete melk met ½
pint water |
1 duit |
| 2/3 lood boter |
1 duit |
| ½ pond brood |
2 duiten |
| 4 duiten |
AVOND ETEN
Idem
Nog zal voor een volwassen kind worden tegoed gedaan:
| Voor het administratiefonds |
0,19 |
| Voor het kleedingfonds |
0,30 |
| Voor vuur en licht |
0,13 |
| Voor bewassen en bestoppen |
0,18 |
| Totaal |
0,50 |
| Voor den opgegeven voeding |
0,70 |
| Totaal | 1,20 |
Zoodat het totaal onderhoud van een kind boven de 16 jaren
jaarlijks bedragen zal f 62,40. Voor een kind van 16 tot 12 jaren,
zal Ύ dezer som worden te goed gedaan; voor een van 9 tot 6 jaren
2/3 ofwel gemiddelde kinderen dooreen gerekend f 48,00
jaarlijks.
De kinderen die de taks hun opgelegd niet verdienen worden van een
hogere zaal in een mindere verplaatst, en zijn verpligt in dezelve
2 Sts boven de taks der zaal te verdienen, en genieten in
geen geval eenig zakgeld.
Zoodanige kinderen, die aan deze bepaling niet voldoen, worden in
de discipline zaal verplaatst waarin geen morgen of avond eten
verstrekt wordt, en slegts 2/3 portie van het middageten en in
geen geval eenig zakgeld.
Zoodanige kinderen die door nijverheid zich met de verdiensten van
een hogere zaal verheffen erlangen de helft hunner meerdere
verdiensten tot zakgeld, Ό wordt hun als credit in de spaarbank
opgeschreven en Ό vervald aan de Maatschappij.
Art N 1.
In het Instituut wordt aangelegd een Fonds van Onderhoud. In het
Fonds van Onderhoud wordt wekelijks gestort, alles wat de kinderen
minder aan voeding genoten hebben, als het tarief medebrengt,
hetzij dat zulks het gevolg is van de goedkoopte der
levensmiddelen of veroorzaakt wordt door het verplaatsen van
kinderen in de zaal van discipline.
Bovendien zal in de Reserve Kas gestort worden het 1/3 of Ό der
oververdiensten der kinderen.
1e. De winst op de Fabrieksmatige arbeid voorzoverre die
uit de Consumptie van eigen kleederen voortvloeijt.
2e. De opbrengst der turf door de kinderen zelfs gestoken
na aftrek van f 250 per morgen en t arbeidsloon.
3e. Het bedragen der arbeidslonen van de kinderen.
4e. De meerdere opbrengst eener Hoeve van 50 morgen, dan
hetgeene dezelve aan arbeidsloon gekost heeft.
5e. Het zuiver overschot wat wekelijksch van de door de
Maatschappij geaccordeerde somme ten behoeve van het Instituut
zullen overlaten.
Wekelijksch zal de rekening van dit boek met alle deze baten
worden gecrediteerd, daarentegen worden belast voor de Gelden
vanwegens de Maatschappij verstrekt. Het is de pligt der Directie
te zorgen dat de uitgaven, de baten niet te boven gaan. Zoo de
uitgaven de baten surpasseren zal deze rekening het volgende jaar
daarmede worden gedebiteerd. Zoo daarentegen de baten de uitgaven
surpasseren, zal de ½ der som worden uitgedeeld aan de inwendige
Directie en wel de helft van dat Montant aan den Onderdirecteur en
de gezamentlijke zaalopzieners en de andere helft vervallen ten
vordeele der Maatschappij.
Art 1.
De bewoners buiten het Instituut zullen in huisgezinnen van 5 a 6
menschen te zamen wonen, bovendien zal er ιιne zaal van discipline
zijn voor mannen en ιιn voor vrouwen.
Artikel 2.
De verdiensten van ieder lid van een huisgezin wordt geregeld als
volgt:
Voor een volwassen man 1,50
Voor een volwassen vrouw 0,60
Voor een jongen boven de 16 jaar 0,10
Voor een meisje boven de 16 jaar 0,08
Voor een jongen of meisje boven de 14 jaar 0,05
Voor een jongen of meisje boven de 12 jaar tot 14 jaar 0,04
Van 10 tot 12 jaar 3 en van 8 tot 10 2 cents.
Artikel 3.
De benodigdheden van ieder huisgezin van de opgegeven sterkte is
berekend als volgt:
Voor een volwassen tot 16 jaren minst. 9 pond brood wekelijks
Voor een volwassen tot 16 jaren minst. 30 pond aardappelen
wekelijks
Voor een volwassen tot 16 jaren minst. 36 pond winkelwaren
wekelijks
Iemand boven de 9 jaren en beneden de 16 jaren 2/3 idem
Iemand van 9 jaren tot 5 jaren 1/3 idem
Ofwel
gemiddeld f 3,50 aan voeding;
aan kleeding f 1,50;
totaal f 5,00.
Het staat ieder huisgezin vrij om voor zijne verdiensten aan te
koopen dat soort van levensmiddelen welk hij verkiest zonder
bepaaldelijk aan de opgegevene gebonden te zijn, dezelve zullen
verkogt worden volgens het tarief der Maatschappij.
| Kleeding s wekelijks |
1,50 |
| 42 pond brood |
1,05 |
| 3 schepels aardappelen |
1,05 |
| Boter en andere winkelwaren |
1,50 |
| Totaal |
5,05 |
Artikel 4.
Ieder huisgezin zal verpligt zijn wekelijks 1,50 te laten staan
voor kleeding. De overige verdiensten zullen tot 5,00 uitbetaald
worden en van de meerdere verdiensten de helft en de andere helft
in den Algemeen Reserve Fonds gestort worden, doch nooit te meer,
ieder worden gecrediteerd voor hetgeene wat hij in de reserve
gestort heeft.
Artikel 5.
Ieder man, vrouw of kind in een huisgezin, welke uit hoofde van
nalatigheid niet verdiend de Taks waar op hetzelve gesteld is,
wordt in de zaal van discipline voor mannen of vrouwen opgesloten.
Ieder kind in hetzelfde geval wordt in de zaal der discipline
binnen het Instituut geplaatst.
Artikel 6.
Alle verdiensten worden in loodjes uitbetaald na aftrek van 1,50
voor kleeding. Alle overige verstrekkingen wordt tegens kontante
betaling bij de winkelier verkrijgbaar gesteld.
Artikel 7.
In gevalle van ziektens, of in zoodanige omstandigheden waarin een
of meer leden van een huisgezin buiten de mogelijkheid gesteld te
worden, het navolgende te verdienen wordt voor zoodanig een
persoon tot 0,50 wekelijks voorgeschoten, uit de algemeene
reserve.
In gevalle echter die verstrekking langer dan eene maand duurde,
zullen de te weinig verdiende in de zalen voor iedere klasse in
het bijzonder bestaande overgaan, dat is de mannen in de
mannenzaal en de vrouwen in de vrouwenzaal, de kinderen bij de
Weezen en de zieken in de ziekenzaal.
Artikel 8.
Er zal een algemeen fonds van Reserve voor de Bewoonders van het
buiten Gesticht worden aangelegd.
Artikel 9.
In dit fonds zullen worden gestort
1e de helft van het meerdere verdiende boven de 5,00
2e de winst op de turf en 250,00 van den morgen voor de
Maatschappij boven de kosten van dezelve betaald
3e al het meerdere dat de opbrengst eener Hoeve van 50
morgens boven de kosten van het arbeidsloon daaraan besteed,
opbrengt
4e de winsten der Fabriek voor zoo verre die door het eigen
geconsumeerde betaald wordt.
Artikel 10.
Uit dit Fonds zullen betaald worden de onderdirecteurs buiten het
Etablissement, vier boeren of wijkmeesters en in het algemeen alle
zoodanige adminstratiekosten en voorschotten, als voor het
Etablissement gemaakt worden.
Artikel 11.
Wekelijks wordt dit Fonds gedebiteerd en gecrediteerd voor
deszelfs ontvangsten en uitgaven.
Zoo bij het einde van het jaar de baten van hetzelve de last te
boven gaan, zal de helft daarvan aan den Onderdirecteur en bouw-
of wijkmeesters worden uitbetaald, de eerste voor de helft, de
overigen gezamentlijk, de andere helft en het overschietende
vervallen aan de Maatschappij.
Zoo daarentegen de lasten de baten overschreiden worden dezelve
ten laste van het volgende jaar gebragt.
Geapprobeerd door de Permanent Commissie van Weldadigheid
behoudens de nadere Redactie van hetzelve.
Te s Graven Hage
den 8 november 1823
(w.g.) W.A. Ockerse
2e secretaris
voor kopie conform
J. van Konijnenburg
directeur
Door de laatste ondertekening staat vast dat dit een kopie is
van na 1 juli 1829, want pas vanaf die datum is Van Konijnenburg
directeur. Het zal ook zijn klerk zijn die fouten bij het
overschrijven heeft gemaakt waardoor er af en toe onzin staat of
zinnen niet lopen.
Dit besluit is de basis van een circulaire die de Maatschappij
op 10 november 1823 rondstuurt waarin zij subcommissies en
andere relaties uitnodigt gezinnen voor te dragen die als
arbeidershuisgezinnen aan de buitenkant van het gesticht kunnen
wonen.