Naar het
overzicht
van stukjes
In de vrije koloniën Frederiksoord, Willemsoord en Wilhelminaoord
en in de gestichten te Veenhuizen en Ommerschans waren
koloniewinkels. Daarin waren eigen koloniale producten te krijgen,
zoals brood, boter, melk, appels, enzovoort, maar daarnaast werden
goederen van buiten aangekocht. Dat gebeurde elk kwartaal door een
aanbesteding onder leveranciers.
Hieronder de lijst der winkelwaren die het tweede kwartaal 1829
werden aanbesteed. De transcriptie is van Martin, een van de
mensen die mij helpen met de voorbereiding van een boek over de
wezen-etablissementen in Veenhuizen, de nummertjes heb ik er zelf
omwille van de communicatie even voorgezet.
Het geeft een goed beeld van het assortiment waaruit de kolonisten
konden kiezen en wat ze konden betalen met de 'winkelkaartjes',
die ze in plaats van gewoon geld voor hun werk kregen:
01 - Zout
02 - Groene zeep
03 - Raapolie
04 - Cheribon koffij (zuivere)
05 - Bier azijn
06 - Wijn azijn
07 - Tabak (krul)
08 - Tabak (rook)
09 - Tabak pruim
10 - Snuif karotte
11 - Snuif ordin.
12 - Sieroop
13 - Stijfzel
14 - Blaauwzel
15 - Suiker (geele)
16 - Rijst (nieuwe caroc)
17 - Thee Hijsan chin.
18 - Thee Congo
19 - Thee Boeij
20 - Kaas Leidsche
21 - Klompen
22 - Nagelbollen
23 - Anijszaad
24 - Bergblaauw
25 - Kandij (geele)
26 - Muurrood
27 - Muurzwart
28 - Geel oker
29 - Krijtwit
30 - Spaansche zeep
31 - Stokvisch
32 - Lakmoes
33 - Traan
34 - Boom olie
35 - Pottegoed
36 - Saffraan
37 - Chocolade
38 - Rozijnen
39 - Pruimen
40 - Kaarsen
41 - Potasch (heete)
42 - Cichoreij
43 - Lampkatoen
44 - Spelden (ordin)
45 - Bakerspelden
46 - Hemde knoopen
47 - Zijde
48 - Peeper
49 - Pijpen (lange)
50 - Pijpen (korte)
51 - Krijt (rood)
52 - Pekelharing (nieuwe)
53 - Breinaalden (dikke)
54 - Potlooden (1e st)
55 - Potlooden (2e st)
56 - Pijpendopjes
57 - Schoenpennen
58 - Pik
59 - Russische borstels
60 - Was (geel)
61 - Koperrood
62 - Stalen pennen
63 - Houten lepels no.1
64 - Houten lepels no.2
65 - Houten lepels no.3
66 - Houten lepels no.4
67 - Senebladen
68 - Witkwasten
69 - Zwavelstukken
70 - Naalden, Engelsche
71 - Naalden, Kleefsche
72 - Stopnaalden
73 - Vingerhoeden (kopere)
74 - Naairingen
75 - Stoffertjes
76 - Mosterd
77 - Theegoed (wit)
78 - Borden (Delfsche)
79 - Kluwentjes garen
80 - Zwartseldoosjes
81 - Kommen zwarte
82 - Kommetjes
83 - Beschuiten
84 - Zwartgaren
85 - Rijggaren (wit)
86 - Hemde garen
87 - Mutse garen
88 - Hemde lint
89 - Mutse lint
90 - Grijs gekeperd lint
91 - Blaauw lint
92 - Schoenboor lint
93 - Rijg Veters
94 - Sago (bruine)
Al met al lijken het me wel leuke lieve winkeltjes met een
gevarieerd assortiment. Twee zaken ontbreken nadrukkelijk: sterke
drank en snoepgoed. Allebei volgens de Maatschappij van
Weldadigheid niet goed voor kolonisten en daarom niet
verkrijgbaar. In ieder geval niet boven de toonbank, maar er zijn
verhalen over sommige winkelhouders...
Wil Schackmann